In de 19e en het begin van de 20e eeuw ging het vervoer over de weg per wagen of rijtuig. Wagen- en rijtuigmakers waren ook in De Bilt te vinden. Bekend was het bedrijf van Ingenhoes en Buitenweg, dat van 1837 tot 1926 bestond. Het was gevestigd aan de Dorpsstraat in De Bilt (Afbeelding Historische vereniging D’Oude School).
Adrianus Hendrikus Ingenhoes (geb. 1813) en David Buitenweg (1811-1894) besloten in 1837 samen een rijtuig- en carrosseriebedrijf op te richten. Ze hadden veel succes en mochten zelfs een koets voor de koning leveren. Veel rijtuigen vonden hun weg naar Nederlands-Indië (Indonesië), toen een kolonie van Nederland.
In 1872 trok Ingenhoes zich terug uit het bedrijf en deed hijzijn aandeel over aan Jan Copijn. De nieuwe naam werd Ingenhoes – Buitenweg en Compagnie. In 1876 werkten er 65 mannen en 20 leerjongens en zij deden dit ‘zonder stoom’. Eervol was in 1886 de toekenning van het predicaat ‘Koninklijk’. Schade van een forse brand in 1893 wist het bedrijf te overwinnen. Wel kwamen er ingrijpende veranderingen in de eigendomsverhoudingen binnen het bedrijf. De familie Buitenweg verloor het eigendom van het bedrijf omdat de notaris niet gewezen had op lacunes in de afspraken bij de oprichting. Het geheel kwam in handen van een drietal leden van de familie Copijn. De laatste Buitenweg verdween in 1895 met Teunis Buitenweg, die was benoemd als directeur in loondienst in een filiaal in Arnhem. Deze nevenvestiging bestond slechts van 1891 tot 1898.
In 1899 verkochten de Copijns het bedrijf. H. Spencer Elco werd directeur van wat verder zou heten de N.V. Biltsche Rijtuigfabriek (voorheen Ingenhoes, Buitenweg en Compagnie). De fabriek zou in 1926 worden geliquideerd.
Het fabriekspand aan de Dorpsstraat ging over in handen van Olland, een fabriek van weeg- en meetapparatuur. De auto had het rijtuig ingehaald en gepasseerd. Dat hadden twee andere Buitenwegs, de gebroeders Jan en Stephanus met hun tijdige omzetting van hun eigen rijtuigfabriek naar een garagebedrijf beter gezien. (Zie: Gebroeders Buitenweg, Rijtuig- en carrosseriefabriek)
Hieronder: het wapen dat het bedrijf voerde als hofleverancier (Collectie D’Oude School).
PvH
U bevindt u op de Rondleiding Industrieel Erfgoed. Voor het vervolg klik HIER.
Literatuur:
J.C. Slob-Buitenweg, Het leven en werk van David Buitenweg, rijtuigfabrikant in De Bilt, manuscript in de bibliotheek van de Historische Vereniging D’Oude School, De Bilt.
Frans Nas, 1996 jaar industrieel erfgoed, De Biltse Grift, maart 1996.
http://www.hugovandermolen.nl