In augustus 1869 veranderden De Bilt en de bossen en heidevelden van het nog niet bestaande Bilthoven in een groot legerkamp en oefenterrein voor complete legers. (Groepsportret van koning Willem III met gevolg en de officieren van de scherpschutters-korpsen tijdens in augustus 1869 op fort De Bilt. Foto W.C. van Dijk, Utrechts Archief, catalogusnummer 32175.)

 

Meer informatie

 

In 1827 werd op initiatief van Koning Willem I naast het staande leger, een wettelijke regeling voor de schutterij ingevoerd.  De schutterijen moesten  ‘in tijden van nood’ het leger bijstaan. .De schutters hadden een diensttijd van zeven jaar, maar oefenden jaarlijks niet meer 32 uur. Per honderd inwoners moesten gemeenten twee ‘vrijwilligers’ te leveren. In 1907 werden de schutterijen opgeheven.

In de jaren zestig en zeventig van de negentiende eeuw maakte de dreiging vanuit Frankrijk plaats voor die uit het oosten, Duitsland. De forten van de Nieuwe Hollandse Waterlinie werden versterkt, hun getal werd uitgebreid. (Scherp)schutters verenigden zich in ‘weerbaarheidsverenigingen’, overkoepeld door de Nederlandsche Weerbaarheidsbond.

In augustus 1869 arriveerden vele duizenden schutters en scherpschutters op het nieuwe Station De Bilt, het huidige Bilthoven dat toen nog niet bestond. Ze zouden deelnemen aan de Nationale Weerbaarheidswedstrijd van dat jaar daar, waar schietwedstrijden gehouden zouden worden. Ze trokken naar een heideveld dicht bij het station waar een gigantisch kamp was ingericht. Op 16 augustus arriveerde de kroonprins bij het kamp, de dag daarop gevolgd door koning Willem III. Deze wilde de eveneens opgezette grootschalige legeroefening die die middag op het grondgebied van de toenmalige gemeente plaatsvond, gadeslaan. Een complete legermacht vanuit het kamp van Zeist en Soest bond op 17 augustus 1869 de strijd aan met troepen in De Bilt, Jagtlust werd bezet en de kanonnen van de forten Blauwkapel, Vossegat en De Bilt lieten zich tientallen malen horen. Voor meer informatie en de bronnen daarvoor: bronnen voor  De Bilt één groot legerkamp – 1869.

Meer over koninklijke bezoeken aan De Bilt kan men lezen door HIER aan te klikken. Voor meer grootschalige bijeenkomsten in De Bilt waarbij de aanvoer van personen over station De Bilt liep, klik men HIER.

Dit is het 26e artikel van de rondleiding Bilts Werelderfgoed: de forten. Voor het volgende, nr. 27 (over het kamp De Pan bij Bilthoven) klik men HIER.

AD

Getuigschrift behorende bij de eerste prijs – een zilveren medaille – van de Tweede Nationale Scherpschutterswedstrijd van 1869 in De Bilt, georganiseerd door de Nederlandsche Weerbaarheidsbond en gewonnen door de schutterij te Utrecht. Utrechts archief. Catalogusnummer. 29148.