In 1900 verloofde koningin Wilhelmina zich met prins Hendrik van Mecklenburg-Schwerin. Dit betekende niet alleen veel op nationaal niveau, maar ook in De Bilt waren de voorbereidingen, reacties en festiviteiten goed merkbaar. Foto: feestelijkheden in De Bilt bij de doorreis van koningin Wilhelmina en koningin Emma op 3 juli 1900. (Beeldbank Historische Kring De Bilt)
Wilhelmina, die sinds haar achttiende verjaardag in 1898 koningin was, reisde in mei 1900 met haar moeder naar Arolsen om een huwelijk van een tante bij te wonen. Daarna bezochten zij Schwarzburg in Thüringen, waar zij voor het eerst prins Hendrik van Mecklenburg-Schwerin ontmoette. Deze ontmoeting was niet toevallig; hij was waarschijnlijk vooraf goed voorbereid. Hoewel de ontmoeting aanvankelijk formeel was, bloeide er een wederzijdse interesse op tussen Wilhelmina en Hendrik, onder andere tijdens een picknick op de Fasanerie.
Doorreis
Op 5 juni keerden Wilhelmina en haar moeder terug naar Nederland en arriveerden ze via Emmerik en Utrecht in Soestdijk. De reis vond incognito plaats; Wilhelmina reisde onder de naam “Gravin van Buren”. In de archieven van De Bilt is te zien dat de burgemeester op de hoogte werd gesteld van deze reis en verzoeken indiende voor extra politie-inzet rondom het station en Hotel Poll, vermoedelijk vanwege feestelijkheden daar.
Later dat jaar, op 3 juli 1900, reisde Wilhelmina opnieuw door De Bilt op weg naar Utrecht, ditmaal niet incognito. De gemeente besloot haar feestelijk te begroeten. Tijdens een raadsvergadering werd besloten een erepoort op te richten ter hoogte van de doorgang. De kosten werden geraamd op 160 gulden. De erepoort, met versieringen in de vorm van sparrengroen en bloemen, werd verlicht met lantaarns. De koningin was zeer te spreken over de ontvangst en liet haar dank overbrengen.
De uiteindelijke verloving vond plaats op 12 oktober 1900. Op 16 oktober liet het ministerie van Binnenlandse Zaken een proclamatie verspreiden over de verloving. Ook in De Bilt werd deze aanplakplicht nagekomen. De gemeenteraad besloot namens de inwoners een gelukwens te sturen aan de koningin.
Huwelijk
Daarnaast werd De Bilt gevraagd om bij te dragen aan een nationaal huwelijksgeschenk. De burgemeester stelde een commissie samen met vooraanstaande inwoners van de gemeente. Binnen een maand werd er maar liefst f 877,085 ingezameld, een aanzienlijk bedrag in die tijd.
Tot slot werd op verzoek van inwoners besloten op de huwelijksdag van 7 februari 1901 een traktatie te geven aan de armen en schoolkinderen. De kinderen kregen chocolade en vijf krentenbroodjes; volwassenen ontvingen een pond spek en een kop bonen. Het geld kwam deels uit een post die oorspronkelijk voor openbare verlichting bedoeld was, maar men vond dit koninklijke feest belangrijker.
DAB
Literatuur:
Lies Haan-Beerends heeft een uitgebreider overzicht geschreven onder de titel Een koninklijke verloving in 1900, in De Biltse Grift juni 2000.