Het water rondom de Biltse forten werd nogal eens anders gebruikt dan voor militaire doelen. (Fort Ruigenhoek, beeldbank NIMH nr. 2011-1077. Collectie Foto Technische Dienst Luchtvaartafdeling, 1920-1940.)
Omwonenden werden met de Biltse forten geconfronteerd wanneer er oefeningen waren of als de vuurkracht en effectiviteit van kanonnen en mitrailleurs werd getest, waarbij ook met scherp werd geschoten. Daarover werd bericht in het Utrechtsch Nieuwsblad, zoals in de nummers van 16 september 1905, 10 juni 1908, 8 maart 1913, 26 april 1915 en 6 december 1922.
Omwonenden merkten de gevolgen van de aanwezigheid van de forten door de stevige beperkingen op de nieuwbouw. Deze kwamen door de Kringenwet van 1853. Deze maakte de bouw van opstallen en andere constructies binnen de zogenaamde ‘verboden kringen’ moeilijk of onmogelijk. De reden hiervoor was dat er een ‘vrij schootsveld’ vanuit het fort moest zijn. Lees hier meer over de verboden kringen. Soms werden genoemde verboden kringen zelfs uitgebreid, zoals in november 1921 (Utrechtsch Nieuwsblad, 25 november 1921).
Intussen werden de forten vaak gebruikt op andere manieren dan door de bouwers bedoeld was. Op 19 februari 1902 opende een particuliere ondernemer een ijsbaan op de fortgracht van fort Voordorp. Op 2 december 1919 berichtte het Utrechtsch Nieuwsblad over een schaatswedstrijd door de leden van de Veterinaire Studenten IJsclub ‘Houdt Moed’ op de gracht van fort Voordorp, waar een 160 meter lange ijsbaan was aangelegd. Bij het schaatsen op de fortgrachten konden er ongelukken plaatsvinden. Zo waren er twee incidenten waarover het blad op 23 januari 1897 berichtte, die leidden tot een nat pak en een nare val.
Het water van de forten trok met name in de zomer. Op 21 augustus 1924 berichtte het blad over het verzoek van een aantal inwoners van Utrecht aan het college van B&W om vergunning te verlenen voor het zwemmen in de fortgracht van Ruigenhoek. Meer over daarna gestarte het zwembad De Kikker kan men lezen door hier te klikken.
De forten gaven meer ‘onmilitaire’ bezigheden van de omwonenden en van de bezetting te zien. In het najaar van 1914 werden er bijvoorbeeld, volgens het Utrechtsch Nieuwsblad van 30 september 1914 op fort Voordorp ‘militaire huisvlijtwedstrijden’ georganiseerd door de Utrechtse ‘Volksbond tegen drankmisbruik’. We lezen dat een vertegenwoordiger van de commissie die de organisatie van de wedstrijden op zich had genomen, ‘een toespraak hield tot de militairen teneinde voor deze de groote en goede betekenis uiteen te zetten van de huisvlijt, het nuttig en aangenaam bezig zijn in de vrije uren, bij wijze van ontspanning’.
AD
U bevindt u op de Rondleiding over de Hollandse Waterlinie. Voor het vervolg klik HIER.
