Ze was niet alleen belangrijk als kunstenaar maar ook als voortrekker. Riele Queling ((1897 – 1980) trad op als soliste in een tijd waarin vrouwen in de meeste Duitse orkesten niet werden toegelaten. Zij was een van de eerste vrouwelijke concertmeesters en zij leidde een strijkkwartet dat geheel uit vrouwen bestond toen dit nog niet algemeen geaccepteerd werd. Een deel van haar leven woonde zij in De Bilt. Foto: een grammofoonplaat met een deel van een vioolkwartet van Beethoven van het Riele Queling Kwartett.

 

Meer informatie

Eigenlijk heette zij Maria Ferdinande Friederike, maar haar oma noemde haar liefkozend Mariele. Daardoor gebruikte men later ‘Riele’ als haar voornaam.

Maria Queling werd op 30 mei 1897 in Duitsland geboren in een muzikale familie in Krefeld. Haar ouders waren beiden onderwijzer. Op haar achtste kreeg ze een kleine viool en het werd al snel duidelijk dat zij een groot talent voor het vioolspel had. Daarom ging zij naar het conservatorium in Krefeld, waar haar begaafdheid bijzonder opviel.

Al jong richtte zij met drie andere jonge vrouwen een strijkkwartet op, het Riele Queling Kwartett. Dat vormde later  ook de kern van het Kölner Kammer-Orchester, waarvan Riele de concertmeester was.

Tijdens haar carrière speelde zij als soliste onder belangrijke dirigenten zoals Bruno Walter, Wilhelm Furtwängler en Willem van Otterloo. Tot haar repertoire behoorden vaak de vioolconcerten van Beethoven en Brahms.

In Zwitserland ontmoette zij tijdens een vakantie de jonge Nederlander Robert Scholtens, die bacteriologie studeerde. Zij trouwden in 1933. In 1935 gingen zij in De Bilt wonen, waar in dat jaar hun eerste kind werd geboren. De tweede dochter, Rena Scholtens, was een bekende violist en ook de andere dochters waren musici.

Doordat Riele bij haar huwelijk de Nederlandse nationaliteit had aangenomen, kon ze in de Tweede Wereldoorlog niet meer in Duitsland optreden. Het kwartet werd ontbonden.  Ze was in Utrecht docent viool aan het conservatorium en zij trad op met het Utrechtsch Stedelijk Orkest. Ook na de oorlog trad zij op, onder meer met haar drie dochters en met het Domstadkwartet. Zij overleed op 7 maart 1980.

DAB

 

Literatuur

Kloek, E., Queling, Maria Ferdinande Frederika (1897-1980), in: Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland van het Huygens Instituut.